GitHub là một website và dịch vụ giúp các lập trình viên quản lý mã nguồn một cách hiệu quả. Nhiều người có thể chưa biết rõ về GitHub và những gì nó có thể làm được. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu những khái niệm cơ bản trong GitHub và cách nó hoạt động.
“Git” trong GitHub
Để hiểu GitHub là gì, chúng ta cần hiểu trước về Git. Git là một hệ thống quản lý phiên bản mã nguồn mở, được phát triển bởi Linus Trovalds, người cũng là tác giả của hệ điều hành Linux. GitHub sử dụng Git và cũng tương đồng với các hệ thống quản lý phiên bản khác như Subversion (SVN), CVS và Mecurial.
Git giúp lưu trữ và chỉnh sửa mã nguồn dễ dàng trên kho lưu trữ trên server. Nó cho phép các lập trình viên cùng cộng tác, tải về phiên bản mới nhất của dự án, thay đổi chúng và tải lên Git. Những thay đổi này sẽ được các lập trình viên khác nhìn thấy, tải xuống và đóng góp cho dự án.
Đặc biệt, người dùng bình thường cũng có thể truy cập vào dự án và tải về để sử dụng (nếu dự án ở chế độ công cộng). Git được sử dụng rộng rãi bởi người dùng Linux và các hệ thống khác để tải về các file cần thiết.
Git là hệ thống quản lý phiên bản được các lập trình viên nổi tiếng khuyên dùng, với tính năng hiệu quả và an toàn. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm chi tiết, trang Git Basic sẽ cung cấp thông tin tổng quan về cách hoạt động của Git.
“Hub” trong GitHub
Git sử dụng dòng lệnh để hoạt động. Tuy nhiên, GitHub.com là nơi mọi thứ, bao gồm cả Git, đều được xây dựng. Đây là nơi lập trình viên lưu giữ các dự án của mình và chia sẻ ý tưởng với nhau.
Version Control là gì
Version Control là hệ thống giúp các lập trình viên theo dõi và quản lý những thay đổi trong mã nguồn của dự án. Đối với các dự án phần mềm và website phát triển nhanh, Version Control là một yếu tố cần thiết. Ví dụ, WordPress được sử dụng rộng rãi để tạo các trang web bán hàng. Khi lập trình viên muốn chỉnh sửa hoặc thêm tính năng cho WordPress, sử dụng Version Control là an toàn hơn so với chỉnh sửa trực tiếp trên mã nguồn chính thức.
Version Control cho phép tạo ra các phiên bản phụ (branch) và hợp nhất chúng (merge). Lập trình viên sẽ nhân bản mã nguồn và cải tiến tính năng trên phiên bản này. Sau khi kiểm tra các cải tiến, lập trình viên sẽ gộp chúng lại với mã nguồn chính thức. GitHub cung cấp khả năng phục hồi mã nguồn trong trường hợp cần thiết.
Repository
Repository, hay repo, là nơi lưu trữ tất cả các file liên quan đến dự án. Mỗi dự án sẽ có một kho lưu trữ riêng, và bạn có thể truy cập thông qua URL của nó.
Forking
Forking được sử dụng khi bạn muốn tạo ra một dự án mới dựa trên dự án đã có trước đó. Đây là tính năng hữu ích khi cần phát triển nhiều tính năng mới cho một phần mềm hoặc dự án. Nếu bạn muốn cải tiến một dự án trên GitHub, bạn có thể “fork” kho lưu trữ của dự án đó, chỉnh sửa và phát hành phiên bản cải tiến trên kho lưu trữ mới. Khi kho gốc có bất kỳ cập nhật nào, bạn cũng có thể dễ dàng thêm các cập nhật này vào fork hiện tại mà không ảnh hưởng đến công việc của bạn.
Pull Request
Pull Request được sử dụng khi bạn muốn đóng góp tính năng hoặc thay đổi vào dự án chính. Bạn làm việc trên fork của một kho lưu trữ một thời gian, thêm tính năng đặc biệt và muốn tính năng đó được thêm vào dự án chính. Pull Request cho phép các lập trình viên chính thức biết về công việc của bạn và cho phép họ thêm tính năng này vào dự án. GitHub cung cấp phương tiện để trao đổi thông tin giữa bạn và người quản lý dự án trong quá trình Pull Request.
Mạng xã hội
GitHub cung cấp tính năng mạng xã hội mạnh mẽ, giúp dự án phát triển mạnh mẽ hơn. Mỗi người dùng trên GitHub có một trang cá nhân để kiểm tra lịch sử công việc và tham gia vào các dự án khác thông qua Pull Request. Các cập nhật và thay đổi trong dự án được công khai bàn luận trực tiếp, giúp tăng tiến độ công việc. Trước khi có GitHub, lập trình viên phải liên hệ trực tiếp với tác giả dự án để đóng góp, nhưng với GitHub, họ có thể dễ dàng đóng góp ý tưởng của mình.
Changelogs
Khi nhiều người tham gia vào một dự án, việc theo dõi tiến trình công việc trở nên khó khăn. GitHub quản lý tất cả thông tin này bằng cách theo dõi mọi thay đổi được đẩy lên kho lưu trữ.
Hướng dẫn cơ bản cách sử dụng GitHub
Để hiểu rõ hơn về giao diện GitHub, hãy xem hình ảnh bên dưới.
Trên đây, bạn có thể thấy số lượng branch đang được sử dụng và khi có ai đó thực hiện commit (tương tự như việc lưu file). Tùy thuộc vào cách thiết lập kho lưu trữ, bạn cũng có thể tạo branch riêng và commit trên branch đó.
Mỗi khi bạn thay đổi gì đó, bạn sẽ submit thay đổi đó vào branch thông qua pull request. Pull request là hành động đẩy mã nguồn lên branch mà bạn cần sự chấp thuận từ người quản lý mã nguồn. Pull request giúp họ biết chính xác những gì bạn đã làm trên branch đó.
Nếu bạn muốn chỉnh sửa mã nguồn trên tài khoản của mình mà không bị giới hạn, fork sẽ là tính năng mà bạn cần (fork tương tự như branch nhưng có nhiều tính năng hơn).
GitHub không chỉ dành cho các lập trình viên
Dù trong bài viết này tôi tập trung giới thiệu về GitHub cho các lập trình viên, nhưng thực tế là bạn có thể tải lên mọi thứ lên GitHub. Nếu bạn là sinh viên, có lẽ bạn sẽ sử dụng Word và Excel nhiều nhất. GitHub có thể là một cách quản lý phiên bản cho tất cả các phiên bản của những tài liệu này.
Hy vọng với bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về GitHub và những khái niệm cơ bản trong GitHub. Hãy thử sử dụng GitHub và khám phá thêm những tính năng tuyệt vời mà nền tảng này mang lại. Để biết thêm thông tin, hãy truy cập Cộng đồng Viễn Thông A Việt Nam.
Bài viết liên quan:
